Gemi İnşa Sözleşmesi - ASLIHAN AÇIKEL

ÖNSÖZ

Bu eser, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Özel Hukuk (Deniz Hu­kuku) Ana Bilim Dalı doktora programı çerçevesinde hazırlanan ve Prof Dr. Hakan Karan, Prof. Dr. Asuman Turanboy, Prof. Dr. Kemal Şenocak, Prof. Dr. Mehmet Fadıl Yıldırım ve Yrd. Doç. Dr. İsmail Demir'den oluşan jüri üyeleri önünde 24 Ocak 2013 tarihinde savunularak oybirliği ile kabul edi­len doktora tezimin, çok küçük değişiklikler içeren basımıdır.

Türkiye, son yıllarda yaptığı yatırımlar ile Dünya'nın önde gelen gemi inşaatçısı ülkeleri arasında yer edinmiştir. Bununla birlikte Türk hukukunda gemi inşa sözleşmesini inceleyen ve tarafların hak ve borçlarını irdeleyen yeterli seviyede çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle eserin temel amacını, doktrindeki mevcut bu boşluğun bir nebze de olsa doldurulması oluşturmak­tadır. Eserin deniz ticareti ile uğraşan akademisyen ve uygulayıcılar açısın­dan faydalı olması umulmaktadır. Çalışmamın oluşturulması sürecindeki çok değerli eleştirileri ile tezin tamamlanmasına çok büyük katkıda bulunan ve öğrencisi olmaktan büyük bir onur duyduğum saygıdeğer tez danışmanım Prof. Dr. Hakan Karan'a sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum.

Değerli yorumları ve yönlendirmeleri ile tezin tamamlanmasında yol gösteren ve kaynak bulma konusunda yardımlarını esirgemeyen Prof. Dr. Kemal Şenocak'a şükran duygularımı sunmayı borç addediyorum. Tezimin savunmasında çok değerli katkılarda bulunarak bu eserin ortaya çıkmasında emeği geçen diğer jüri üyelerine de teşekkürlerimi sunarım. Bu vesile ile gemi inşa uygulamasına dair engin bilgilerini benimle paylaşan ve çalışma­nın uygulamadan kopuk olmamasında büyük emeği geçen sayın Yıldırım Odabaşı'na teşekkür ederim.

Ayrıca çalışmam sırasında manevi desteğini esirgemeyen, eleştirileri ve yorumları ile eserin tamamlanmasına büyük katkıda bulunan eşim Serkan Açıkel'e teşekkür ederim.

Son olarak eserin basımı ve yayımlanmasında emeği geçen Vedat Kitapçılık'ın değerli çalışanlarına teşekkürlerimi sunuyorum.

Dr. Aslıhan Erbaş Açıkel Kasım 2013

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ................................................................................................. V

KISALTMALAR......................................................................... XXIII GİRİŞ................................................................................................... 1

1. KONU VE AMAÇ......................................................................... 1
2. KAPSAM VE PLAN..................................................................... 2
3. METOD VE YAKLAŞIM............................................................. 3

BİRİNCİ BOLUM

GEMİ İNŞASI, GEMİ İNŞA SÖZLEŞMESİNİN TEMEL KAVRAMLARI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE KURULUŞU I.     GEMİ İNŞASI............................................................................... 5

1. GEMİ İNŞA SANAYİ............................................................... 5
2. TÜRKİYE'DE GEMİ İNŞASI.................................................... 6

1. TANIMI ................................................................................... 8
2. UNSURLARI.......................................................................... 10

1-   Geminin İnşası..................................................................... 10

1. Gemi.............................................................................. 10
2. Geminin İnşası................................................................ 12
3. Bedelin Ödenmesi................................................................ 13
4. Anlaşma   ...........................................................................  14

C)  TARAFLARI........................................................................... 14

1- Tersaneci............................................................................ 14

2- İş Sahibi............................................................................... 16

D) DİĞER İLGİLİ KİŞİLER.......................................................... 18

1. Sınıflama Kuruluşları............................................................ 18
2. Kredi Kuruluşları................................................................. 19

1. İVAZLI BİR SÖZLEŞMEDİR................................................. 20
2. TAM İKİ TARAFA BORÇ YÜKLEYEN BİR
   SÖZLEŞMEDİR...................................................................... 20
3. ANİ EDİMLİ BİR SÖZLEŞMEDİR......................................... 20
4. RIZAÎ BİR SÖZLEŞMEDİR.................................................... 21

E)   İŞ GÖRME GAYELİ BİR SÖZLEŞMEDİR............................. 21

1. Genel Olarak....................................................................... 21
2. Temlik Borcu Doğuran Sözleşme Olarak Satım
   Sözleşmesi Görüşü............................................................... 22

a)  İmal Edilecek Şeyler Hakkındaki Satım

Sözleşmesi Görüşü.......................................................... 23

i.   Genel Olarak.............................................................. 23

ii. İngiliz Hukuku Açısından.............................................. 24

iii. Viyana Konvansiyonu Açısından.................................. 26

2. Erteleyici Şarta Bağlı Satış Sözleşmesi Görüşü.................. 28
3. Beğenme Koşuluyla Satış Sözleşmesi Görüşü.................... 28
4. Eser Sözleşmesi Görüşü....................................................... 29
5. Eser Teslim Sözleşmesi Görüşü............................................. 30
6. Değerlendirme..................................................................... 32

1. GENEL OLARAK................................................................... 39
2. SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİNE İLİŞKİN
   ANLAŞMALAR..................................................................... 42

C)  SÖZLEŞME ÖNCESİ GÖRÜŞMELERDEN

DOĞAN SORUMLULUK....................................................... 46

D)  ŞEKLİ..................................................................................... 50

E)  TİP SÖZLEŞMELER............................................................... 50

1. Genel Olarak....................................................................... 50
2. Çeşitleri    .......................................................................... 51
3. AWES .......................................................................... 51
4. SAJ................................................................................ 51
5. NSF............................................................................... 52
6. NEWBUILDCON.......................................................... 52
7. MARAD........................................................................ 52
8. İçeriği................................................................................. 52
9. Tip Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulu Niteliği........................ 53

İKİNCİ BOLUM

TERSANECİNİN BORÇLARI I.     GEMİNİN TASARIMINI YAPMA BORCU............................ 59

1. GENEL OLARAK................................................................... 59
2. TİP SÖZLEŞMELERDE KONUNUN DÜZENLENİŞİ............ 61
3. Genel Olarak....................................................................... 61
4. Detay Plan ve Çizimlerin Onaylanması.................................. 61
5. Detay Plan ve Çizimlerin Onaylanacağı Süre......................... 64

1. GENEL OLARAK.................................................................. 65
2. TERSANECİNİN İŞİ KENDİ YÖNETİMİNDE BAĞIMLI

İFA YARDIMCILARINA YAPTIRMASI............................... 68

C)  TERSANECİNİN İŞİ BAĞIMSIZ İFA YARDIMCILARINA
(ALT YÜKLENİCİLERE) BIRAKMASI................................. 69

1- Genel olarak........................................................................ 69

1. Tersaneci ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişki........................... 70
2. İş Sahibi ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişki............................. 72
3. Tersanecinin Alt Yüklenicinin Davranışlarından

Dolayı İş Sahibine Karşı Sorumluluğu.................................... 74

1. Genel Olarak.................................................................. 74
2. Tersanecinin İşi Alt Yüklenicilere Devir Yetkisinin
   Bulunması....................................................................... 74
3. Tersanecinin İşi Alt Yüklenicilere Devir Yetkisinin
   Bulunmaması.................................................................. 75

D) TİP SÖZLEŞMELERDE KONUNUN DÜZENLENİŞİ............. 76

III.  ARAÇ, GEREÇ VE MALZEMEYİ SAĞLAMA BORCU......... 78

1. ARAÇ VE GEREÇLERİN SAĞLANMASI.............................. 78
2. MALZEMENİN SAĞLANMASI............................................. 80
3. Genel Olarak....................................................................... 80
4. Malzemenin İş Sahibi Tarafından Sağlanması Halinde
   Tersanecinin Borçlan........................................................... 81
5. Genel Olarak.................................................................. 81
6. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi........................... 82

3-   Malzemenin Tersaneci Tarafından Sağlanması

Halinde Tersanecinin Borçları............................................... 84

1. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu............................................. 84
2. Zapta Karşı Tekeffül Borcu............................................. 86
3. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi........................... 88

IV.   İŞE ZAMANINDA BAŞLAMA VE DEVAM ETME................. 88

1. GENEL OLARAK................................................................... 88
2. İŞE ZAMANINDA BAŞLAMA BORCUNUN İHLÂLİ........... 89

1- Uygulanma Şartlan............................................................... 90

a) Tersaneci Geminin İmalinde Gecikmiş Olmalıdır................. 90

i.   İşe Başlamada Gecikme............................................. 90

ii. İş Görme Faaliyetlerinin Yavaş Yürümesi ve

Ertelenmesi............................................................... 91

iii. İşin Belirlenen Tarihte Yetiştirilemeyeceğinin

Anlaşılması................................................................ 93

2. Tersanecinin Sözleşmeye Aykırı Davranışı İle İşin
   Gecikmesi Arasında Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır......... 94
3. Tersaneciye Uygun Bir Süre Verilmeli ve İhtarda
   Bulunulmalıdır................................................................. 95

2- Hüküm ve Sonuçlan.............................................................. 96

C) TİP SÖZLEŞMELERDE KONUNUN DÜZENLENİŞİ............ 98 V.    İŞİ SADAKAT VE ÖZENLE YAPMA BORCU....................... 99

1. GENEL OLARAK.................................................................. 99
2. TERSANECİDEN BEKLENEN ÖZENİN ÖLÇÜSÜ............. 101
3. TERSANECİNİN ÖZEN GÖSTERME VE SADAKAT
   BORCUNUN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN
   SONUÇLARI........................................................................ 103
4. Sözleşmenin Pozitif İhlali Nedeniyle Tazminat Talebi............ 103
5. İş Sahibinin Ayıplı Olacağı Anlaşılan İşi Üçüncü

Bir Kişiye Tevdi Hakkı....................................................... 103

1. Genel Olarak................................................................ 103
2. Uygulanma Şartları....................................................... 104

i.   İşin Devamı Sırasında Geminin Ayıplı veya
Sözleşmeye Aykırı Şekilde Yapılacağı Açıkça
Tahmin Edilebilmelidir............................................... 104

ii. Tersaneci Kusurlu Olmalıdır...................................... 105

iii. Tersaneciye Uygun Bir Süre Verilmeli ve

İhtarda Bulunulmalıdır.............................................. 105

c)  Hüküm ve Sonuçları...................................................... 106

3-   İş Sahibinin Ayıplı Olacağı Anlaşılan İşi Üçüncü Bir Kişiye
Bırakamamasından Dolayı Sözleşmeden Dönme Hakkı........ 108

D)  TİP SÖZLEŞMELERDE KONUNUN DÜZENLENİŞİ.......... 109

1- Teknik Yönetici Atanması................................................... 109

2- Tersanecinin İnşaat Sırasında Bildirilen Ayıpları

Giderme Yükümlülüğü......................................................... 111 VI. GEMİYE İLİŞKİN DENEME YÜZÜŞLERİ

YAPMA BORCU........................................................................ 112

1. GENEL OLARAK.................................................................. 112
2. TİP SÖZLEŞMELERE GÖRE DENEME YÜZÜŞÜ YAPMA
   BORCUNUN İFASI............................................................... 114
3. Bildirim.............................................................................. 114
4. Deneme Yüzüşünün Yapılacağı Yer..................................... 115
5. Hava Koşullan.................................................................... 115
6. Gemi Adamları................................................................... 116
7. Deneme Yüzüşleri İçin Gerekli Malzemenin Tedariki............. 116

C)  HÜKÜM VE SONUÇLARI.................................................... 117

VII.GEMİYİ TESLİM BORCU........................................................ 118

1. GENEL OLARAK.................................................................. 118
2. TESLİM BORCUNUN İFASI................................................. 118
3. Teslim Borcunun İfa Şekli.................................................... 118
4. Teslim Borcunun İfa Yeri.................................................... 119
5. Teslim Borcunun İfa Zamanı............................................... 120
6. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi.............................. 121

a)  Teslim Borcunun İfa Şekli ve Teslim İle

İlgili Belgeler................................................................. 121

2. Teslim Yeri................................................................... 121
3. Teslim Zamanı.............................................................. 125

C)  TESLİM BORCUNUN İFASINDA TEMERRÜT................... 127

1. Temerrüdün Şartları........................................................... 127
2. Temerrüdün Sonuçları........................................................ 131

a) Aynen İfa ve Gecikmeden Doğan Tazminat ile

Varsa Cezaî Şart Ödenmesini Talep Hakkı...................... 132

i.   Aynen İfa Talebi...................................................... 132

ii. Gecikmeden Doğan Zararların Tazmini Talebi............ 133

iii. Cezai Şart ve Götürü Tazminat................................. 134

b)  Aynen İfayı Reddederek Müspet Zararın

Tazminini Talep Hakkı................................................... 138

c)  Sözleşmeden Dönme ve Menfi Zararın Tazminini

Talep Hakkı.................................................................. 139

i.   Sözleşmeden Dönme................................................ 139

ii. Menfi Zarar.............................................................. 143

3- Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi............................... 144

a)  Temerrüdün Şartları....................................................... 144

i.   Teslimde Gecikme Olması......................................... 144

ii. Gecikmenin "Kabul Edilebilir" Olmaması..................... 144

aa) Mücbir Sebepler............................................ 145

bb) İş Değişiklikleri................................................... 146

cc) Diğer Sebepler............................................... 148

b)  Temerrüdün Sonuçlan.................................................... 148

i.   Genel Olarak............................................................ 148

ii. Mazur Görülen Dönem.............................................. 149

iii. Belirlenmiş Tazminat................................................. 149

aa) Belirlenmiş Tazminat Kayıtlarının

Muhtevası......................................................... 149

bb) Belirlenmiş Tazminat Kayıtlarının

Hukukî Niteliği.................................................. 150

iv. Sözleşmenin Sona Erdirilmesi..................................... 153 D) MÜLKİYETİ DEVİR BORCU............................................... 154

1. Genel Olarak...................................................................... 154
2. Yapı Halindeki Geminin İlk Malikinin Tespiti........................ 155

a) Türk Ticaret Kanunu Hükümlerini Esas Alan Görüş......... 155

b)  Türk Medeni Kanunu Hükümlerini Esas Alan Görüş .... 156

i.   Genel Olarak............................................................ 156

ii. Klasik Görüş............................................................. 157

üi. Modern Görüş.......................................................... 158

3. Değerlendirme.............................................................. 159
4. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi......................... 163

a)  Mülkiyetin Devri........................................................... 164

i.   Yapı Halindeki Geminin Mülkiyetinin Devri................ 165

ii. Gemi Vasfı Kazanıldıktan Sonra Mülkiyetin Devri ..169

b)  Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi......................... 170 4-  Mülkiyetin Kapsamı........................................................... 171

1. Geminin Unsurları......................................................... 171
2. Gemi Mülkiyetinin Kapsamı İçinde

Yer Alan Unsurlar........................................................ 173

3. Uygulamada Mülkiyetin Kapsamının Belirlenmesinde
   Yaşanan Sorunlar.......................................................... 174
4. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi......................... 177

1. Hasar ve Hasarın İntikali Kavramları.............................. 178
2. Hasarın Aidiyetinin Belirlenmesi..................................... 179

i.   İmkânsızlık Yoksa Hasar Tersaneciye Aittir............... 179

ii. Gemi İnşa Sözleşmesinde İmkânsızlık.......................... 180

iii. Hasarın Tersaneciye Ait Olmasının İstisnaları............. 184

c)  Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi......................... 186

i.   Hasarın İntikali ve Tersanecinin Sigorta

Yaptırma Borcu....................................................... 186

ii. Geminin Telef Olmasına Bağlanan Sonuçlar................ 190

aa) Kısmen Telef Olma Hali..................................... 190

bb) Tamamen Telef Olma Hali.................................. 190

VIIl.AYIBA KARŞI TEKEFFÜL BORCU.................................... 193

1. GENEL OLARAK................................................................. 193
2. AYIBA KARŞI TEKEFFÜL BORCUNUN
   DOĞABİLMESİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR......................... 194

1-   Geminin Ayıplı Olması........................................................ 194

1. Ayıp Kavramı............................................................... 194
2. Ayıp Türleri.................................................................. 195

i.   Maddi Ayıp - Hukukî Ayıp........................................ 195                                      ii. Açık Ayıp - Gizli Ayıp............................................... 196

iii. Aslî Ayıp - Tali Ayıp................................................ 197

iv. Çok Önemli Ayıp-Az Önemli Ayıp............................. 197

c)  Tip Sözleşmelerde Geçen Ayıp Türleri............................ 198

i.   Teslimden Önce Ortaya Çıkan Ayıplar -

Teslimden Sonra Ortaya Çıkan Ayıplar...................... 198

i i. Hesaplanabilir Ayıplar............................................... 199

2-   Muayene ve İhbar Külfetlerinin Yerine Getirilmesi............... 200

1. Genel Olarak................................................................ 200
2. Tip Sözleşmelerde Muayene ve İhbar............................. 202

3-   Geminin Tamamlanarak Teslim Edilmiş Olması.................... 204

C)  İŞ SAHİBİNİN AYIBA KARŞI TEKEFFÜLDEN

DOĞAN HAKLARI.............................................................. 204

1. Genel Olarak..................................................................... 204
2. Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı...................................... 207
3. Bedel İndirimi İsteme Hakkı................................................ 211
4. Sözleşmeden Dönme Hakkı................................................ 214
5. Ayıba Bağlı Zararların Tazmini Hakkı................................. 216
6. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi.............................. 219
7. Genel olarak................................................................. 219

1. Tip Sözleşmelerde Ayıbın Giderilmesi Hakkı................... 220

i.   Teslimden Önce Ortaya Çıkan Ayıplar....................... 220

ii. Teslimden Sonra Ortaya Çıkan Ayıplar........................ 222

c)  Tip Sözleşmelerde Bedel İndirimi İsteme Hakkı............... 222

i.   Bedel İndiriminin Özel Olarak Düzenlenmesi.............. 222

ii. Bedel İndiriminin Özel Olarak Düzenlendiği

Hesaplanabilir Ayıplar............................................... 223

aa) Geminin Hızındaki Yetersizlik.............................. 224

bb) Aşırı Yakıt Tüketimi............................................ 225

cc) Yük Kapasitesindeki Yetersizlik.......................... 226

dd) Ölüağırlık Kapasitesindeki Yetersizlik................... 226

ee) Diğer Ayıplar..................................................... 227

iii. Tip Sözleşmelerde Özel Olarak Düzenlenen Bedel
İndirimi İsteme Hakkının -"Liquiated Damages"
Kaydının - Hukukî Niteliği......................................... 227

iv. Bedel İndiriminin Özel Olarak Düzenlendiği Hallerde
Ayıbın Giderilmesi Hakkına Başvurulup
Başvurulamayacağı Sorunu....................................... 229

v.  Bedel İndiriminin Özel Olarak Düzenlenmediği

Haller...................................................................... 230

4. Tip Sözleşmelerde Dönme Hakkı.................................... 231
5. Tip Sözleşmelerde Ayıba Bağlı Zarardan

Doğan Sorumluluk......................................................... 232

i.   Ayıba Bağlı Zarardan Doğan Sorumluluğun

Kaldırılması.............................................................. 232

ii. Sorumluluktan Kurtuluş Kayıtlarının Geçerliliği............. 233

D) AYIBIN İŞ SAHİBİNE İSNAT EDİLDİĞİ HALLERDE
AYIBA KARŞI TEKEFFÜLDEN DOĞAN HAKLARIN
SONA ERMESİ..................................................................... 240

1. Genel Olarak..................................................................... 240
2. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi.............................. 244

E)  KABUL HALİNDE AYIBA KARŞI TEKEFFÜLDEN
DOĞAN HAKLARIN SONA ERMESİ.................................. 245

1. Genel Olarak..................................................................... 245
2. Tip Sözleşmelerde Konunun Düzenlenişi.............................. 247

F)   ZAMANAŞIMI...................................................................... 248

1. Genel Olarak..................................................................... 248
2. Süresi ve Başlangıç Anı...................................................... 249
3. Zamanaşımı Süresinin Sözleşme ile Değiştirilmesi................. 250

1. GENEL OLARAK................................................................. 252
2. TİP SÖZLEŞMELERDE GARANTİ BORCU........................ 253

1-   Uygulanma Koşullan.......................................................... 254

1. Garanti Kapsamında Bir Ayıbın Ortaya Çıkması.............. 254
2. Ayıbın Teslimden Sonra Ortaya Çıkması......................... 255
3. Ayıbın İhbar Edilmesi.................................................... 256

2-  Hüküm ve Sonuçlan........................................................... 256

a)  Münhasıran Ayıbın Tamir Edilmesi Yükümlülüğü............. 256

i.   Aşırı Masraf Gerektiren Tamir İşleri.......................... 257

ii. Teslimden Sonra Garanti Süresinde Yapılan İşler........ 257

iii. İfa Yardımcılarının Kusurundan Sorumluluk............... 258

iv. Ayıbın Ne Şekilde Tamir Edileceği............................. 259

b)  Ayıba Karşı Tekeffülden Doğan Diğer Hakların

Sona Ermesi................................................................. 260

c)  Ayıbı Giderme Borcunun İfa Yeri................................... 262

3-  Garanti Süresinin Zamanaşımı Süresi İle İlişkisi.................... 263

a) Genel Olarak................................................................. 263

b)  Kanuni Zamanaşımı Süresinden Uzun Olan

Garanti Süresi............................................................... 264

i.   Kanuni Zamanaşımı Süresinden Uzun Olan
Garanti Süresinin İhbar Süresi Yerine Geçeceği
Görüşü.................................................................... 264

ii. Kanuni Zamanaşımı Süresi Dolduktan Sonra

Kalan Sürede Hangi Hakların Kullanılabileceği........... 266

c)  Kanuni Zamanaşımı Süresinden Kısa Olan

Garanti Süresi............................................................... 267

4- Garanti Mühendisi............................................................... 268

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İŞ SAHİBİNİN BORÇLARI I.     BEDEL ÖDEME BORCU....................................................... 269

A) GENEL OLARAK GEMİ İNŞA SÖZLEŞMESİNDE

UYGULANAN BEDEL SİSTEMİ......................................... 269

1. Götürü Bedel..................................................................... 269
2. Götürü Bedelin Kesinliğine İlişkin Kuralın İstisnaları............. 270

1. Eskalasyon Kaydı.......................................................... 272
2. Uyarlama ve Sözleşmeden Dönme Hakkı....................... 273

i.   Uygulanma Şartları................................................... 273

aa) Beklenilmeyen Durumların Ortaya Çıkması.......... 273

bb) Beklenilmeyen Durumun Geminin Götürü
Bedelle Tamamlanmasına Engel Olması veya
Aşırı Derecede Güçleştirmesi............................. 275

cc) Diğer Şartlar.................................................. 276

ii. Hüküm ve Sonuçları................................................... 278

aa) Genel Olarak.................................................. 278

bb) Sözleşmenin Yeni Koşullara Uyarlanması............. 279

cc) Sözleşmeden Dönme.......................................... 280

B)  İFASI.................................................................................... 281

1. İfa Zamanı ve Yeri............................................................ 281
2. Ayıplı İfa Halinde İş Sahibinin Bedeli Ödemeden Kaçınma
   veya Takas Beyanında Bulunma Hakkı............................... 283
3. Temerrüt   ........................................................................ 285
4. Temerrüdün Şartları...................................................... 285
5. Temerrüdün Sonuçları................................................... 286

i.   Temerrüt Faizi ve Aşkın Zararın Tazmini................... 286

ii. Türk Borçlar Kanununun 125. Maddesinden

Doğan Haklar.......................................................... 287

1. Tersanecinin İşi Durdurma Hakkı....................................... 288
2. Tersanecinin Bedel Alacağının Teminatı.............................. 288
3. Zamanaşımı Süresi............................................................. 290

C)  TİP SÖZLEŞMELERE GÖRE KONUNUN
DÜZENLENİŞİ..................................................................... 290

1. Genel Olarak..................................................................... 290
2. Ayıplı İfa Halinde İş Sahibinin Bedeli Ödemeden Kaçınma
   veya Takas Beyanında Bulunma Haklarından Feragat
   Etmesi.............................................................................. 292
3. Temerrüt   ........................................................................ 293
4. Şartları......................................................................... 293
5. Sonuçlan...................................................................... 294

i.   Aynen İfa ve Gecikme Faizi..................................... 294

ii. Sözleşmenin Sona Erdirilmesi...................................... 294

iii. Diğer Sonuçlar........................................................ 294 II.   İFAYA KATILMA VE GEMİYİ TESELLÜM BORCU........ 295

1. GENEL OLARAK................................................................ 295
2. TEMERRÜT......................................................................... 296

1- Şartlan.............................................................................. 297

1. Tersaneci Gemiyi Gereği Gibi Önermiş Olmalıdır............. 297
2. İş Sahibi İfa Teklifini Haklı Bir Sebep Olmaksızın
   Reddetmelidir................................................................ 297

2- Sonuçlan  ....................................................................... 298

1. Genel Olarak................................................................. 298
2. İş Sahibi Aleyhine Doğan Sonuçlar................................. 299
3. Borçtan Kurtulması İçin Tersaneciye Tanınan İmkânlar... 300
   i.   Tevdi veya Gemiyi Satarak Satış Bedelinin Tevdi.... 300
   ii. Sözleşmeden Dönme.................................................. 301

1. Temerrüt................................................................................ 301
2. Temerrüdün Sonuçları............................................................. 302
3. Plan ve Çizimlere İlişkin Olarak.......................................... 302
4. Malzemeye İlişkin Olarak................................................... 302
5. Geminin Tesellümüne İlişkin Olarak..................................... 304

III. DİĞER YAN BORÇLAR........................................................... 306

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM GEMİ İNŞA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ

1. GENEL OLARAK..................................................................... 307
2. GEMİNİN TAMAMLANMASINININ İMKÂNSIZ HALE
   GELMESİ NEDENİYLE SONA ERME................................... 308

A) İŞ SAHİBİNİN ŞAHSINI İLGİLENDİREN

İMKÂNSIZLIK..................................................................... 308

1. Genel Olarak..................................................................... 308
2. Uygulanma Şartları............................................................ 309
3. Tersanecinin Gemiyi Tamamlama Borcunun
   İmkânsızlığı................................................................... 309
4. İmkânsızlık İş Sahibinin Riziko Alanından
   Kaynaklanmalıdır.......................................................... 309