Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (68)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Ceza Muhakemesinde Sayısal ( Dijital ) Delil

Ceza Muhakemesinde Sayısal ( Dijital ) Delil



Sayfa Sayısı
:  
503
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2014
ISBN NO
:  
9789750228377

74,00 TL

Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!
Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...









Önsöz

 

Teknoloji, toplumun yapısını değiştirirken, toplumdan doğan ve sosyolojik bir kavram olan suçu da şekillendirmektedir. Teknolojik gelişmeler, suç fırsatı yaratmanın yanı sıra işlenen suçların ortaya çıkarılması amacıyla da kullanıl­maktadır. Bu bağlamda suçun ispatı bakımından teknolojinin kullanılması yeni bir olgu olarak karşımıza çıkmamaktadır.

 

Bilişim sistemlerinde yer alan verilerin, sayısal delil olabilmesi için ceza muhakemesine konu olan maddi olayı temsil etmeleri gerekmektedir. Temsil kabiliyetinin yanı sıra klasik delillerin sahip olması gereken diğer özellikler de sayısal deliller de bulunmalıdır. Sayısal deliller, ceza muhakemesinde artan önemine paralel olarak tartışmaların da odağı olmuştur. Tartışmalar çoğunlukla sayısal delilin sahihliği hakkındaki şüphelerden dolayı, muhakemede delil ola­rak kullanılıp kullanılmayacağı noktasındadır.

 

Sayısal deliller bakımından önemli olan diğer bir husus sayısal delilin bi­limselliğidir. Bilimsel delilden farklı bir mefhum olan delilin bilimselliği, sayı­sal deliller söz konusu olduğunda üzerinde dikkatle durulacak bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Sayısal deliller, hükme esas teşkil edene kadar genel geçerli bilimsel kurallara uygun olarak muamele görmelidirler.

 

Elinizdeki çalışma ile olay yerinden, hükme esas teşkil etmesine kadar ceza muhakemesinde sayısal delil ele alınmıştır. Sayısal delilin elde edilmesi hususu üzerinde durulmuş, özellikle bilişim sistemlerinde arama, kopyalama ve el koyma koruma tedbirleri kapsamında konu açıklanmaya çalışılmıştır.

  Ceza Muhakemesinde Sayısal (Dijital) Delil başlıklı bu çalışmada, sayı­sal delil konusu, mümkün olduğu kadar teknik detayları ile de ele alınmış ve açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın metodolojisi ile ilgili olarak birçok olasılık mevcuttu. Öncelikle çalışma, CMK m. 134'te yer alan koruma tedbi­ri esas alınarak yapılabilirdi. Ancak böyle bir tercih, konunun adli bilişim yönünün ihmal edilmesine sebebiyet verebilirdi. Bundan dolayı sayısal delil ele alınmış ancak sayısal delilin, olay yerinden mahkemenin hükmüne esas alınıncaya kadar olan serüveni irdelenmeye çalışılmıştır. Disiplinler arası bir çalışma niteliği de bulunan çalışmanın, alanda çalışan adli bilişimcilere, hukukçulara, yargı mensuplarına ve akademisyenlere faydalı olmasını umu­yorum.   Çalışmanın yapılması süresince değerli görüşleri ile katkıda bulunan değer­li dostum Prof. Dr. Ahmet Caner Yenidünya'ya desteklerinden dolayı teşekkür­lerimi sunarım. Yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarım esnasında katkılarını esirgemeyen hocalarım Prof. Dr. M.Emin Artuk ve Prof. Dr. Ahmet Gökçen de saygıyla anılması gereken hocalarım olarak teşekkürü hak etmektedirler.  

Elinizdeki kitap uzun süreli bir çalışmanın ürünüdür. Çalışma esnasında benden desteklerini hiçbir zaman esirgemeyen sevgili eşim Evren Mert Değir-menci'ye minnettarlığımı ifade etmek isterim. Oğlum Tanıl Tuna ve Kızım Dide Nehir, bu uzun çalışma döneminde babanıza tahammül ettiğiniz için sizle­re çok teşekkür ediyorum.  

Annem Nazlı Değirmenci ve babam Bahattin Değirmenci, çalışmanın ya­pılması esnasında beni her zaman desteklemiş ve yüreklendirmiştir. Üzerimde emeklen olan iki insanı anmadan geçemeyeceğim. Bütün zor koşullarda ve yokluk içinde okumam için her türlü desteği veren rahmetli dedem Nazir De­ğirmenci ve babaannem Gülhanım Değirmenci, yukarlarda bir yerden beni izle­diğinizi biliyorum ve sizleri çok seviyorum.

Yrd. Doç. Dr. Olgun DEĞİRMENCİ

Çavyolu, 01 Mart 2014  

Konu Başlıkları:


- Sayısal Delil ile İlgili Temel Kavramlar
- Çalışmada Kullanılacak Terim Sorunu
- Benzer Kavramlarla Karşılaştırılması
- Ceza Muhakemesinde Sayısal Delil Elde Etmenin Hukuki Niteliği
Koruma Tedbiri Kavramı
- Tedbirin Temel Hak ve Özgürlüklerle İlişkisi
- Ceza Muhakemesinde Delil Kavramı
- Delil Türü Olarak Sayısal Delil
- Sayısal Delilin Bulunacağı Ortam
- Sayısal Delil Elde Etme Metodolojileri
- Sayısal Delilin Elde Edilmesi Aşamaları
- Mukayeseli Hukukta Sayısal Delilin Aranması, Kopyalanması ve Elkonulması
- Türk Hukukunda Sayısal Delilin Aranması,
- Kopyalanması ve Sayısal Delile Elkonulması
- Tedbir Sonucunda Elde Edilen Delillerin Değerlendirilmesi  

İçindekiler

 
Önsöz    5
Kısaltmalar    15
Giriş
I.    ÇALIŞMANIN ÖNEMİ    17
II.    KAPSAM VE SINIRLILIKLAR    27
Birinci Bölüm SAYISAL DELİL İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR - ÇALIŞMADA KULLANILACAK TERİM SORUNU - BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI
I.    SAYISAL DELİL İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR    31
1.    Genel Olarak    31
2.    Bilgisayar    31
a.    Kavram Olarak Bilgisayar     31
b.    Tarihçesi     41
c.    Bileşenleri    44
d.    Sınıflandırılması    47
3.    Veri    47
4.    Program    50
5.    Kütük    52
6.    Bilişim    53
II.    ÇALIŞMADA KULLANILACAK TERİM SORUNU    54
1.    Genel Olarak    54
2.    Teknik Açıdan Terim Sorumu    55
3.    Hukuki Açıdan Terim Sorunu    58
4.    Aramanın Konusu Bakımından Terim Sorunu    59
III.    BİLİŞİM SİSTEMİNİN CEZA MUHAKEMESİNE KONU OLAYDAKİ ROLÜ    61
IV.    BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI    63
1.    Adli Bilimler    63
2.    Adli Bilişim    66
3.    Bilişim Suçları            69 İkinci Bölüm CEZA MUHAKEMESİNDE SAYISAL DELİL ELDE ETMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ - KORUMA TEDBİRİ KAVRAMI - TEDBİRİN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERLE İLİŞKİSİ
  1. I.                     SAYISAL DELİL ELDE ETMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ              71
  2. Genel Olarak           71
  3. Diğer Koruma Tedbirleri ile İlişkisi             76
  4. II.                   KORUMA TEDBİRİ KAVRAMI  77
  5. Genel Olarak           77
  6. Ceza Muhakemesindeki İşlevi                 78
  7. Koruma Tedbirlerinin Sınıflandırılması     79
  8. III.                  KORUMA TEDBİRLERİNİN ÖZELLİKLERİ              80
  9. Yasal Düzenleme Gerekliliği    80
  10. Şüphenin Yoğunluğu              83
  11. Araç Niteliğinde Olma              83
  12. Geçici Olması          83
  13. IV.                 KORUMA TEDBİRLERİNİN ÖNŞARTLARI              84
  14. Belli Bir Amacının Bulunması   84
  15. Gecikmede Tehlike Bulunması                85
  16. Görünüşte Haklılık   86
  17. Orantılılık (Ölçülülük)               86
  18. V.                   TEDBİRİN BAZI TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER İLE İLİŞKİSİ             87
  19. Genel Olarak           87
  20. Özel Hayatın Gizliliği Hakkı ile İlişkisi        90
  21. Haberleşme Hürriyeti ile ilişkisi  98
  22. Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti ile İlişkisi    99
  23. Kişisel Verilerin Korunması ile İlişkisi        103
Üçüncü Bölüm CEZA MUHAKEMESİNDE DELİL KAVRAMI - DELİL TÜRÜ OLARAK SAYISAL DELİL - SAYISAL DELİLİN BULUNACAĞI ORTAM
  1. I.                     GENEL OLARAK     111
  2. II.                   DELİL KAVRAMI     112
  3. III.                  DELİLLERİN ÖZELLİKLERİ AÇISINDAN SAYISAL DELİLLER               114
  1. I.                     DELİL TÜRLERİ      123
  2. II.                   ELEKTRONİK DELİL (ELECTRONIC EVIDENCE) KAVRAMI  125
  3. III.                  DELİL TÜRÜ OLARAK SAYISAL DELİL (DIGITAL EVIDENCE)              130
  4. Genel Olarak             130
  5. Sayısal Delilin Özelikleri              132
  6. Verinin Sayısal Delil Olarak Kabul Edilmesi için Gerekli Koşullar       136
  7. IV.                 SAYISAL DELİLİN BULUNACAĞI ORTAM              140
  8. Genel Olarak             140
  9. Kaynağına Göre Sayısal Delilin Bulunacağı Ortam         141
  10. Münferit Olarak Sayısal Delilin Bulunacağı Ortam          143
  11. Genel Olarak             143
  12. Bilgisayarlar               144
  13. Veri Taşıma Araçları   146
  14. Taşınabilir Telefonlar                  147
  15. Bilgisayar Ağı Üzerinde Bulunan Veriler                        149
  16. GPS (Global Positioning System) Cihazları Üzerinde Saklanan Veriler                              "52
  17. Elektronik Postalar     152
  18. Sosyal Medya (Social Media)       154
  19. Sayısal Delilin Bulunacağı Ortam Olarak Bulut Bilişim     155
  20. Genel Olarak             155
  21. Bulut Bilişimin Özellikleri             157
  22. Bulut Bilişim Hizmetleri               158
  23. Bulut Bilişimde Sayısal Veri         158
  24. V.                   SAYISAL DELİLİN KAYDEDİLMESİ VE SAKLANMASI          159
Dördüncü Bölüm SAYISAL DELİL ELDE ETME METODOLOJİLERİ
  1. GENEL OLARAK     161
  2. SAYISAL DELİL ELDE ETME METODOLOJİLERİ  165
1. Öğretide Sayısal Delil Elde Etme Metodolojileri          165
  1. I.                     Adli Bilişim Soruşturma Süreci (Computer Forensic Investigative Process - 1984)             165
  2. II.                   Adli Bilişim Araştırma Çalıştayı Soruşturma Modeli (Digital Forensic Research
Workshop Investigative Model - 2001)          166
  1. III.                  Reith - Carr - Gunsch'ın Kuramsal Adli Bilişim Modeli (An Absract Digital Forensics
Model- 2002)             167
  1. IV.                 Carrier - Spafford'un Bütünleşik Sayısal Soruşturma Süreci (Integrated Digital Investigation Process - 2003)        168
  2. V.                   Ö Ciardhuâin'in Genişletilmiş Siber Suç Soruşturma Modeli (An Extended Model of Cybercrime Investigations)     171
 
  1. I.                     Baryamereeba - Mureba'nın Geliştirilmiş Sayısal Soruşturma Süreci Modeli (An
Enhanced Digital Investigation Process Model - 2004)    174
  1. II.                   Rogers vd.'nin Alan Öncelik Belirleme Süreç Modeli (AÖBSM) (Computer Forensics
Field Triage Process Model - 2006)              175
  1. III.                  Perumal’in Malezya'nın Soruşturma Sürecini Esas Alan Adli Bilişim Modeli (Digital
Forensic Model Based on Malaysian Investigation Process - 2009)  177
  1. IV.     Eşdeğer Adli Bilişim Soruşturma Modeli (Generic Computer Forensic Investigation Model-2011)   178
j. Hong - Yu - Lee ve Lee'nin Öncelik Belirleme Modeli (A New Triage Model - 2013)          178 k. Diğer Metodolojiler  179 I. Ulusal Bağlamda Önerilen Modeller           182
  1. DİĞER ÜLKELER UYGULAMASINDA SAYISAL DELİL ELDE ETME METODOLOJİLERİ  183
  2. Genel Olarak             183
  3. Ürdün SiberSuç Soruşturma Modeli              183
  4. Avustralya Siber Suç Soruşturma Modeli       184
  5. Amerikan Adalet Bakanlığı Suç Soruşturması Modeli      185
  6. DEĞERLENDİRME    185
Beşinci Bölüm SAYISAL BELİLİN ELBE EBİLMESİ AŞAMALABI
  1. GENEL OLARAK        191
  2. SAYISAL DELİLİN TOPLANMASINDA İLKELER VE STANDARTLAR              192
  3. VERİNİN TOPLANMASI SAFHASI              197
  4. Genel Olarak             197
  5. Arama Kararının Alınması                                          197
  6. Belirlilik Gerekliliğinin Sağlanması 197
  7. Bilişim Sistemleri Veri Depolama Araçlarına Hukuksal Yaklaşımlar   199
  8. I.       Genel Olarak             199
  9. II.       Kapalı Kutu Yaklaşımı (Closed Container Approach)      201
  10. III.      Sanal Depo Yaklaşımı (Digital Warehouse Approach)     203
  11. IV.     Güncel Yaklaşım (New Approach)                204
  12. V.       Değerlendirme           205
  13. Arama Kararının icrasında Ön Şartlar Konulup Konulamayacağı Hususu (Ex Ante Search Protocol)     206
  14. Olay Yerinin Muhafazası             211
  15. Veri Elde Edilecek Bilişim Araçlarının Tespiti 215
  16. Verinin Elde Edilmesi Yöntemi (Arama)         218
  17. Genel Olarak             218
  18. Delil Elde Etmenin İcrası             221
  19. Genel Olarak             221
  20. Yerinde (On-Site) Arama             222
Off-Site Arama           224
  1. I.  Uzaktan Arama (Remote Search)              225
  2. Uzaktan Arama Kavramı     225
  3. Uzaktan Aramanın Sınırları                       227
  4. Uluslararası Kuruluşların Düzenlemelerinde Uzaktan Arama            228
  5. Ülke Uygulamalarında Uzaktan Arama    231
  6. Uzaktan Aramaya ilişkin Sorunlar            233
  7. II.                   Bulutta Arama                      237
  8. Genel Olarak                        237
  9. Bulutta Yer Alan Verinin Elde Edilmesi   239
  10. Bulutta Delil Arama Bakımından Karşılaşılan Sorunlar                       241
  11. Türk Hukuku Bakımından Değerlendirme                     242
  12. III.                  Verinin Kopyalanması 244
  13. IV.                 Kopyalanan Verinin Doğruluğunun Sağlanması (Hash Value - Özet Değeri)       248
  14. V.                   Verilerin Paketlenmesi ve Nakli    253
  15. Genel Olarak                        253
  16. Paketleme Süreçleri            253
  17. Nakil Süreçleri                      254
  18. Muhafaza Süreçleri             255
V. TOPLANAN VERİNİN İNCELENMESİ 255
  1. Genel Olarak             255
  2. Silinmiş Veriler           258
  3. Gizli Veriler (Steganografi)           260
  4. Şifrelenmiş Veriler      261
  5. TOPLANAN VERİNİN ANALİZ EDİLMESİ               266
  6. ANALİZ EDİLEN VERİNİN BELGELENMESİ           268
  7. RAPORLAMA          269
Altıncı Bölüm MUKAYESELİ HUKUKTA SAYISAL DELİLİN ARANMASI, KOPYALANMASI VE ELKONULMASI I. GENEL OLARAK  273 II AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ      274
  1. I.                     Genel Olarak             274
  2. II.                   Aramanın Sınırları      276
  3. III.                  Bilişim Sistemlerinde Arama Kararına Bağlı Olarak Arama               281
  4. IV.                 Bilişim Sistemlerinde Arama Kararı Olmaksızın Arama   282
  5. V.                   Akış Halindeki Verilerde Arama (Electronic Communications Privacy Act - ECPA)             287
  6. ALMANYA               290
  7. FRANSA  291
İNGİLTERE             293
  1. I.                     AVUSTRALYA         295
  2. II.                   İSRAİL     297
  3. III.                  SLOVENYA             297
  4. IV.                 HOLLANDA             300
  5. V.                   AVRUPA SİBER SUÇ SÖZLEŞMESİNE GÖRE BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE ARAMA, VERİNİN KOPYALANMASI VE VERİYE ELKOYMA            301
Yedinci Bölüm TÜRK HUKUKUNDA SAYISAL DELİLİN ARANMASI, KOPYALANMASI VE SAYISAL DELİLE ELKONULMASI
  1. GENEL OLARAK     309
  2. TÜRK HUKUKUNDA BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE VERİ ARAMA, VERİNİN KOPYALANMASI VE SİSTEME EL KOYMA (CMK m. 134)   312
  3. Genel Olarak             312
  4. Tedbirin Özel Düzenleme Niteliği  314
  5. Tedbirin Türk Hukukunda Gelişimi                316
  6. Tedbirin Kapsamı       318
  7. Şüpheli ve Sanık        318
  8. Diğer Kişiler               322
  9. Şikâyetçi veya Mağdur               322
  10. Özel Usullere Tabi Kişiler            324
  11. Avukatlar   324
  12. Yargıçlar ve Savcılar  327
  13. Milletvekilleri              328
  14. Tedbirin Uygulanacağı Aygıt Bakımından      328
  15. Koşulları    333
  16. Suç Soruşturmasının Varlığı        333
  17. Başka Suretle Delil Elde Etme Olanağının Bulunmaması 342
  18. Aranacak Şüphe         347
  19. I.                     Genel Olarak             347
  20. II.                   6526 sayılı Yasadan Önceki Durum             348
  21. III.                  6526 sayılı Yasadan Sonraki Durum             352
  22. Tedbir Kararı             353
  23. Tedbir Kararını Verecek Mercii     353
  24. Tedbir Kararının Kapsamı           355
  25. Tedbir Kararı Olmaksızın Arama Yapılması   356
  26. Tedbirin Uygulanması 359
  27. Genel Olarak             359
Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında veya Kütüklerinde Arama Tedbirinin Uygulanması              360
  1. I.   Bilgisayarlara, Bilgisayar Programlarına veya Kütüklerine Elkoyma Tedbirinin Uygulanması       366
  1. Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında veya Kütüklerinde Kopyalama Tedbirinin Uygulanması        373
  2. Kayıtlardan Çözümleme Yapılarak Metin Haline Getirilmesi             378
  3. Elde Edilen Verilerin Yok Edilmesi 380
  4. Tedbire Karşı Başvuru Yolları      381
  5. AKIŞ HALİNDEKİ SAYISAL VERİNİN ELDE EDİLMESİ (CMK m. 135)   382
  6. Genel Olarak             382
  7. Türk Hukukunda Akış Halindeki Verilerin Tespiti            383
  8. CUMHURİYET SAVCISININ GENEL DELİL ELDE ETME YETKİSİ KAPSAMINDA SAYISAL DELİLİN ELDE EDİLMESİ        387
Sekizinci Bölüm TEDBİR SONUCUNDA ELDE EDİLEN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ L GENEL OLARAK  389 II.      BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE YER ALAN VERİLERİN DELİL NİTELİĞİ VE CEZA MUHAKEMESİNDE İSPAT BAKIMINDAN DEĞERİ                390
  1. Genel Olarak             390
  2. Bilişim Sisteminin Suçun İşlenmesinde Araç Olarak Kullanılması     393
  3. Bilişim Sisteminin Suçun Hedefi Olarak Kullanılması      394
  4. Bilişim Sisteminin Suçun Delilini Muhafaza Etmekte Kullanılması     394
  5. Bilişim Sisteminde Yer Alan Verinin ispat Bakımından Değeri          395
  6. I.      HUKUKA UYGUN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ          397
  7. Soruşturma Aşamasında             397
  8. Kovuşturma Aşamasında            401
  9. II.      HUKUKA AYKIRI DELİLLER   407
  10. Genel Olarak             407
  11. Karşılaştırmalı Hukukta Hukuka Aykırı Deliller              409
  12. Genel Olarak             409
  13. Mutlak Kabul Yaklaşımı              411
  14. Mutlak Değerlendirme Yasağı Yaklaşımı       412
  15. Esnek Yaklaşım         412
  16. Sınırlı Esnek Yaklaşım               413
  17. Bazı Ülkeler Uygulaması            413
  18. Amerikan Hukuku       413
  19. İngiliz Hukukunda       416
Iii. İskoç Hukukunda   417 iv. Yunan Hukuku       417 g. Avrupa insan Hakları Mahkemesinin Konuya Yaklaşımı              418
  1. I.                     Türk Hukukunda Hukuka Aykırı Deliller        419
  2. Hukuka Aykırı Delil Kavramı       ..t             419
  3. Sayısal Delilin Elde Edilmesinde Oluşacak Hukuka Aykırılıklar        422
  4. II.                   Türk Hukukunda Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi             424
  5. Genel Olarak             424
  6. Başlangıç Soruşturmasına Esas Teşkil Edip Etmemesi Sorunu       425
  7. Soruşturma Aşamasında Değerlendirilmesi Sorunu         426
  8. Kovuşturma Aşamasında Değerlendirme Sorunu            427
  9. Yüksek Mahkemelerin Konuya Yaklaşımı      428
  10. Değerlendirmemiz                                      431
  11. III.                  Delil Yasaklarının Uzak Etkisi      433
  12. IV.                 Üçüncü Kişiler Tarafından Elde Edilen Hukuka Aykırı Delillerin Durumu            435
V. TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLERİN DURUMU          440
  1. Genel Olarak             440
  2. Amerikan Hukukunda Bilişim Sistemlerinde Aramada Tesadüfen Elde Edilen Delil
Konusu     443
  1. Türk Hukukunda Sayısal Delil Bakımından Tesadüfen Elde Edilen Delil            447
Sonuç     453 Kaynakça        457 Kavramlar Dizini             501