Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Anonim Şirketlerde Gayri Maddi Hakların Sermaye Olarak Konulması - FÜLÜRYA YUSUFOĞLU
.jpg){kind=small}
Anonim Şirketlerde Gayri Maddi Hakların Sermaye Olarak Konulması - FÜLÜRYA YUSUFOĞLU
Fülürya YUSUFOĞLU - Vedat Kitapçılık
560,00
TL
ÖNSÖZ
Bu çalışmayı yaparken, kuşkusuz bana en büyük desteği, sayın hocam Prof. Dr. Hamdi Yasaman ve
arkadaşlarım, Doç. Dr. Anlam Altay ve Doç. Dr. Tolga Ayoğlu vermiştir. Prof. Dr. Hamdi Yasaman,
akademik hayatımın başından itibaren beni hiçbir zaman yalnız bırakmamıştır. Her zaman için yanımda
olduğu için, her soruna, çözümü olan bir konu gözüyle baktığı için teşekkür ederim. Doç. Dr. Anlam
Altay’a, her ihtiyacım olduğunda yanımda olduğu için, bütün yardımları için, arkadaşım, dostum olduğu
için teşekkür ederim. Doç. Dr. Tolga Ayoğlu’na, tıpkı doktora tezimde olduğu gibi, zamanını ve
yardımlarını asla esirgemediği için, teşekkür ederim. Hocam Prof. Dr. Ercüment Erdem’e ve kürsü
arkadaşlarım Yard. Doç. Dr. Ali Dural ve Dr. Sinan Yüksel’e teşekkür ederim.
Dr. Süheyla Balkar Bozkurt’a, bu çalışma dönemimde bana yol arkadaşı olduğu için, destek olduğu
için ve gelecekte de her aradığımda orada benim için olacağını bildiğim için teşekkür ederim. Medeni
Hukuk ve Borçlar Hukuku ile ilgili sorularıma sabırla cevap veren ve bana yol gösteren Yard. Doç. Mehtap
İpek İşleten’e, Yard. Doç. Dr. Tuba Akçura Karaman’a, Doç. Dr. Murat Develioğlu’na ve Doç Dr. Mehmet
Erdem’e teşekkür ederim. Doç. Dr. Güray Erdönmez’e, her soruma sabırla ve sıkılmadan cevap verdiği ve
bana yol gösterdiği için teşekkür ederim. Doç. Dr. Eylem Aksoy Retornaz’a, her zaman olduğu gibi güler
yüzlü ve yardımsever olduğu için teşekkür ederim. Dr. Balca Çelener’e desteği için teşekkür ederim.
Annem Gülser Yusufoğlu, babam Tahsin Yusufoğlu, ablam Fümerel Yusufoğlu İnce ve eniştem Hakkı
İnce’ye, her zaman yanımda oldukları için teşekkür ederim. Hastalıkta ve sağlıkta, iyi günde ve kötü
günde hep yanımda oldunuz, sizin sevginizi hissetmek bu dünyadaki en değerli hediye. Teyzem Güner
Tamer’e hayat enerjisiyle beni her zaman mutlu ettiği için, her şeyin sadece çalışmak olmadığını bana
hatırlattığı için teşekkürler. Sevgili Ülkü Uludoğan’a bana daima destek olduğu için, bana hep inandığı ve
her zaman yanımda olduğu için teşekkür ederim. Halam Cevriye Voinova, eşi Asen Voinov, kuzenlerim
Asya Voinova ve Krasimir Voinov’a hayatımda oldukları için teşekkür ederim. Kıymetlim Erk İnce, teyzen
olarak hep yanında olacağım, sen de hep hayatımda ol.
Bu çalışma dönemimde maddi ve manevi olarak hep yanımda olan, bana cesaret veren arkadaşlarım
Özkan Bilgin’e, Barış Kuzu’ya ve Ceyda Akbal’a teşekkür ederim.
Tezimin kitap olarak yayınlanması için beni cesaretlendiren, kaynaklarını ve kitaplarını benim
faydalanmam için hiç tereddüt etmeden açan ve yardımlarını esirgemeyen değerli yayıncı Vedat Carbaş’a
ve bu çalışmanın dizgisini gerçekleştiren, bütün taleplerimi yumuşakbaşlı ve güler yüzlü şekilde kabul
eden, her zaman anlayışlı olan ve düzeltmeleri defalarca yapan değerli Berrin Doğrul’a en içten
teşekkürlerimi sunuyorum.
Fülürya Yusufoğlu,
Şişli, Nisan 2016
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
KISALTMALAR XVII
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETİN MALVARLIĞINDA
GAYRİ MADDİ HAKLAR
I. Sermayenin Bir Unsuru Olarak Gayri Maddi Haklar 7
A. Şirket Sermayesinde Gayri Maddi Hakların Önemi 8
1. Sermayenin Şirket İçin Önemi 8
2. Şirketin Kuruluşuna Uygulanacak Usul Bakımından
Gayri Maddi Hakların Önemi 17
3. Ayni Sermayenin Kavramsal Sınırlarının Belirlenmesinde
Zıt Kavram Yöntemi- Nakdi Sermaye 19
4. Ayni Sermaye Konusu Olarak Gayri Maddi Haklar 21
a) Fikri Hakları da İçeren Üst Kavram Olarak
Gayri Maddi Haklar 21
b) Gayri Maddi Hakların Hukuki Niteliği 22
b1) Fikri Mülkiyet Olarak Kabul Edilmesi 22
b2) Mutlak Hak Olması 26
5. Gayri Maddi Hak Olarak Kabul Edilme Koşulları 30
a) Belirlenebilirlik 31
b) Üzerinde Kontrol Sağlanması 32
c) Gelecekteki Ekonomik Yarar 33
6. Gayri Maddi Malların Ayni Sermaye İçindeki Tasnifi –
Finansal Varlıklar ve Gayri Maddi Varlıklar Ayırımı 34
B. Sermayeye Konu Olabilecek ve Olamayacak
Gayri Maddi Haklar 36
1. Ayni Sermaye Olarak Kabul Edilme Koşulları 36
a) Nakden Değerlendirilebilir Olması 37
b) Devredilebilir Olması 40
c) Rehin, Hapis, Haciz, Tedbir, İnhisari Lisans
Gibi Külfetlerle Yüklü Olmaması 44
d) Şirketin Amacı ile Bağlantılı Olması Sorunu 52
2. Sermayenin Fiilen Oluşturulmasında Gayri Maddi
Hakların Gerçekliğinin Önemi 55
3. Gayri Maddi Hakların veya Kullanım Hakkının
Sermaye Olarak Konulması 59
a) Hakkın Özünün Sermaye Olarak Konulması 60
b) Kullanma Hakkının Sermaye Olarak Konulması 62
c) Sermaye Olarak Konulan Gayri Maddi Hak
Üzerinde Üçüncü Kişiler Lehine Lisans Tanınmış
Olması Halinde, Şirketin Lisans Sözleşmesine Taraf
Olup Olmayacağı Sorunu 65
d) Lisans Hakkı Sahibinin, Lisanstan Doğan Hakkını
Sermaye Olarak Koyup Koyamayacağı Sorunu 66
4. Sermaye Olarak Konulabilecek Gayri Maddi Haklar 68
a) Fikir ve Sanat Eserleri 68
b) Marka 72
b1) Genel Olarak Markanın Sermaye
Olarak Konulması 72
b2) Ortak Marka ve Garanti Markasının
Sermaye Olarak Konulması 75
c) Patent ve Faydalı Model 79
d) Endüstriyel Tasarım 83
e) Entegre Devre Topoğrafyaları, Bitki Çeşitleri
ve Islahçı Hakları 84
f) Know-How 85
g) Alan Adları ve Sanal Ortamlar 90
5. Sermaye Olarak Konulamayacak Gayri Maddi Unsurlar 92
a) Ticaret Unvanı 92
b) Emek ve İtibar 95
c) Müşteri Çevresi (Good Will- Şerefiye) 97
d) Coğrafi İşaretler 98
6. İleride Üretilecek Fikri Haklar 99
II. Gayri Maddi Hakların İşletme İçinde Meydana
Getirilmesi veya Dışarıdan Edinilmesine Göre
Değerlemeye Tabi Tutulması ve Aktifleştirilmesi 100
A. Gayri Maddi Hakların (Maddi Olmayan Duran
Malvarlığının) Finansal Tablolardaki Yeri 100
1. Gayri Maddi Hakların Türk Muhasebe Standartları
İçindeki Yeri 101
a) TTK Sisteminde Finansal Tablolara Uygulanan
İkili Sistem : VUK-TMS 101
b) Gayri Maddi Hakların Raporlanması Bakımından
VUK - TMS Karşılaştırılması 105
2. Şirket Muhasebesi ve TTK Bağlamında
Gayri Maddi Haklar 108
a) Muhasebeleştirmede Gayri Maddi Hakların
Ölçülmesinin Önemi 108
b) Dürüst Resim İlkesi ve Gayri Maddi Hakların
Muhasebeleştirilmesinin Önemi 110
B. Fikri Hakların Muhasebeleştirilmesi ve Aktifleştirilmesi 112
1. İşletme İçinde Meydana Getirilen Gayri Maddi
Hakların Aktifleştirilmesinin Yasak Olması Kuralı
ve Sınırları 113
2. İşletme İçinde Meydana Getirilen Gayri Maddi
Hakların Muhasebeleştirilmesi Sorunu 115
a) Gayri Maddi Hakların Muhasebeleştirilmesi Sorunu 115
b) Maliyet Bedeli Üzerinden Muhasebeleştirme Kuralı 116
3. İşletme İçinde Meydana Getirilen Gayri Maddi
Hakların Muhasebeleştirilmesi ve Aktifleştirilmesi 117
a) Gayri Maddi Hakların Aktifleştirilmesi 117
a1) Patent Örneği Üzerinden Genel Olarak
Gayri Maddi Haklar 118
a2) Markalar 119
a3) Fikir ve Sanat Eserleri 120
b) Aktifleştirilmede İzlenecek Yol 121
4. Gayri Maddi Hakların İşletme Dışından Edinilmesi
Durumunda Aktifleştirilmesi 122
5. Sonraki Dönemlerde Yapılacak Yeniden Değerleme ve
Bunun Sermayeye Aktarılması Sorunu 122
C. Gayri Maddi Hakların Aktifleştirilmesi Yasağı,
Anlamı ve Sebebi 125
1. Aktifleştirme Yasağının Anlamı ve Sebebi 126
2. Aktifleştirme Yasağının Sebeplerinden Biri Olarak
Gerçekleşmemiş Kârın Dağıtılması Tehlikesi 129
3. Gayri Maddi Hakların Güncel Değerinin Raporlanacağı
Yer- Dipnotlar Bölümü 132
D. Gayri Maddi Hakların Değerlemesi 134
1. Gayri Maddi Hakların Değerlemeye Tabi
Tutulmasının Önemi 134
2. Değerlemenin Kullanım Alanları 135
3. Gayri Maddi Hakların Değerlemesindeki Zorluklar 136
4. Değerleme Yöntemleri 138
a) Finansal Değerleme Yöntemleri 138
b) Davranışsal Değerleme Yöntemleri 140
c) Karma Değerleme Yöntemleri 141
İKİNCİ BÖLÜM
GAYRİ MADDİ HAKLARIN SERMAYE OLARAK
TAAHHÜT EDİLMESİ VE BU TAAHHÜDÜN
İHLALİNE BAĞLANAN SONUÇLAR
I. Gayri Maddi Hakların Kuruluşta Ayni Sermaye
Olarak Taahhüt Edilmesi ve İfası 144
A. Esas Sözleşmenin Hukuki Niteliğinin Fikri Hakların
Sermaye Olarak Taahhüdü ve İfası Üzerindeki Etkisi 144
1. Esas Sözleşmenin Sözleşme Tipleri İçinde
Sınıflandırılması 144
2. Kurucuların Şirket Kurma İradesiyle Bir Araya
Gelmelerinden, Şirketin Tesciline Kadar Geçen
Süreçteki Hukuki İlişkiler 146
3. Esas Sözleşmenin Hukuki Niteliği 148
a) Sözleşme Görüşü 149
b) Objektif Norm (Statü) Görüşü 149
c) Çifte Karakter Görüşü ve TTK md. 340’ın Getirdikleri 151
4. Esas Sözleşmenin Tescil Edildiği Anın, Taahhüt Edilen
Sermayenin İktisap Edilmesi Bakımından Nitelendirilmesi 157
5. Esas Sözleşmenin Çifte Karakterinin Ayni Sermaye
Koyma Borcuna Etkisi 163
B. Sermaye Koyma Taahhüdü 165
1. Niteliği, Tarafları ve Şekil Şartı 166
a) Hukuki Niteliği 166
a1) Türk Hukuk Sistemi 167
a2) İsviçre Hukuk Sistemi ile Karşılaştırma 169
b) Sermaye Koyanın Taahhüt Sırasındaki Tasarruf Yetkisi 171
c) Şekil Şartı 176
c1) Esas Sözleşmede Yazılı Olması 176
c2) Sicile Tabi Fikri Hakların Sicile Şerh
Konulması ve Etkisi 176
2. Gayri Maddi Hakların Sermaye Olarak Konulma
Sürecinde Değerlemeye Tabi Tutulması 182
a) Değerlemenin Önemi 182
a1) Gayri Maddi Hakkın Gerçekliği ve Geçerliliğinin
Belirlenmesinin Önemi 183
a2) Sermayenin Belirlenmesi Bakımından Önemi 184
b) Mahkeme Nezdinde Değerleme – Bilirkişi Raporu 188
b1) Bilirkişilerin Seçimi 188
b2) Bilirkişi Raporunun Mahkeme Tarafından
Onaylanması ve Rapora Karşı İtiraz 189
c) Değerin Esas Sözleşmede Belirtilmesi ve
Raporun Kuruluş Belgesi Olarak Sicil
Dosyasına Konulması 193
C. Sermaye Koyma Borcunun İfası - Şirketin
Gayri Maddi Hakkı İktisabı 194
1. Muacceliyet ve İfa Kavramlarının Konumuz
Bakımından Önemi 195
2. Gayri Maddi Hak Taahhüdünün Muacceliyeti 196
3. Gayri Maddi Hakların Şirket Tarafından İktisabı 199
a) Genel Olarak Ayni Sermayenin Şirketin
Mülkiyetine Geçmesi Anı 200
b) Sicile Bağlı Olan Gayri Maddi Haklar Bakımından
İktisap Anının Tespiti 206
b1) Yürürlükteki Düzenlemelere Göre 207
b2 ) Sınai Mülkiyet Kanunu Tasarısı’na Göre 210
b3) Sicile Tescil Talebi ve Etkisi 212
c) Fikir ve Sanat Eserleri Bakımından Devrin Şekli
ve Gerçekleştiği Anın Tespiti 213
d) Fikir ve Sanat Eserleri Dışındaki Tescil Edilmeyen
Fikri Haklar Bakımından Devrin Şekli ve Hakkın
Edinimi Anı 215
4. Esas Sözleşmenin İmzalanması ile Şirketin Ticaret
Siciline Tescili Arasındaki Süre İçerisinde Gayri
Maddi Hakların Devri 216
a) Esas Sözleşmenin İmzalanması ile Ticaret Siciline
Tescili Arasındaki Askı Süresinde Fikri Hakların
Üçüncü Kişilere Devrinin Sonuçları 216
b) Askı Süresinde Alınacak Tedbirler 219
5. Sermaye Koyma Borcunda Zamanaşımı 220
D. İrade Sakatlıkları ve Fiil Ehliyetinden Yoksunluğun
Sermaye Taahhüdü Üzerindeki Etkisi 221
1. İrade Sakatlıkları 221
a) Şirketin Ticaret Siciline Tescilinden Sonra Ortaya
Çıkan İrade Sakatlıkları Bakımından 222
b) Şirketin Ticaret Sicilinde Tescilinden Önce Ortaya
Çıkan İrade Sakatlıkları Bakımından 225
2. Fiil Ehliyetinden Yoksunluk 228
E. Ticaret Sicil Memurlarının İnceleme ve Re’sen İşlem
Yapma Yetkisi 229
F. Aynı Hakların Sermaye Olarak Konulması ve
Kanunun Dolanılmasının Önlenmesi 232
1. Kuruluşta veya Kuruluştan Sonraki 2 Yıl İçinde
Bir İşletmenin veya Ayının Devralınması
ve Ayni Sermaye Konulması ile İlişkisi 233
a) Kuruluşta Ticari İşletme veya Ayının Devralınması 234
b) Kuruluştan Sonraki İki Yıl İçinde İşletme veya
Ayının Devralınması 237
2. Finansal Yardım Yasağına Giren İşlemler 243
II. Gayri Maddi Hakların Sermaye Artırımı Sürecinde
Sermaye Olarak Konulması 247
A. Esas ve Kayıtlı Sermaye Sistemleri ve Sermaye
Artırımı Türleri 247
B. Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımı 249
1. Genel Olarak Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımı 249
2. Dış Kaynaklardan Sermaye Artırımının Ön Koşulları 249
a) Nakdi Bedellerin ve Ayni Hakların
(Gayri Maddi Hakların) Tamamen ve Gereği
Gibi İfa Edilmiş Olması Koşulu 250
b) Ortaklığın Serbest İç Kaynakları Sermayeye
Dönüştürmüş Olması Koşulu 252
b1) İç Kaynakların Sermayeye Eklenmesi Şartının
Öngörülme Nedeni 252
b2) Uygulama Alanı 253
3. Sermaye Artırımı Sürecinde Gayri Maddi Hakların
Esas Sözleşmede Belirtilmesi Sorunu 256
a) İsviçre Hukukunda Ayni Sermayeye İlişkin
Ayrıntıların Esas Sözleşme Değişik Maddesinde
Yer Almasına İlişkin Düzenlemeler 256
b) Türk Hukukunda Ayni Sermayeye İlişkin Bilgilerin
Esas Sözleşmede Yer Almasının Gerekliliği Sorunu 257
b1) Esas Sözleşmenin Durum Değişikliklerini
Yansıtmaması 258
b2) Alacaklıların ve Pay Sahiplerin Menfaatlerinin
Korunması Bakımından Ayni Sermayenin Esas
Sözleşmede Yer Almasının Rolü 260
b3) TTK’da, Ayni Sermayeye İlişkin Sermaye
Taahhüdünün Mutlaka Esas Sözleşme ile
Yapılması Gerektiğine İlişkin Bir
Düzenlemenin Bulunmaması 260
b4) Mülkiyetin Geçişinin Sağlanması 262
4. Rüçhan Hakkının Kısıtlanması Suretiyle Şirkete
Yeni Bir Ortağın Alınması 263
5. Kişinin Şirketten Olan Alacağının Sermaye
Artırımında Sermaye Olarak Konulması ile
İlgili Özel Düzenlemeler 265
C. İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı 267
D. Şarta Bağlı Sermaye Artırımı ile Fikri Ürün
Üreten Kişilerin Pay Sahibi Olmaları İmkanı 270
1. Genel Olarak Şarta Bağlı Sermaye Artırımı 270
2. Buluş Sahiplerine ve Şirket İçinde Fikri Hak
Üretenlere Bedel Yerine Şirket Payları Verilmesi
İmkanının Tanınması 272
a) Çalışanlara Pay Edindirme Planları 272
b) İşçi Buluşlarının Ödüllendirilmesinin Alternatiflerinden
Birisi Olarak, Şarta Bağlı Sermaye Artırımına Katılma
İmkanı Tanınması 274
b1) İşçi Buluşu ve Buluşçunun Ücret Hakkı 274
b2) Ücret Yerine Pay Edinme Hakkının Kullanılması
İmkanı 275
E. Sermaye Artırımına Alternatif Olarak Şirketin
Kendi Paylarını İktisap Etmesi Sonucunda Buluş
Yapanlara Pay Vermesi 276
1. Sermaye Artırımı Yöntemlerinin Sorunun
Çözümünde Yetersiz Kalması 277
2. Şirketin Kendi Paylarını İktisap Etmesi ve Gerektiğinde
Talep Hakkı Sahibi Buluşçuya Devretmesi 278
III. Sermaye Borcunun Yerine Getirilmemesi Halinde
Başvurulacak Yollar 279
A. Şirkete Karşı Başvurulacak Yollar 280
1. Şirketin Feshi 280
2. Amacı Hukuka veya Ahlaka Aykırı Olan
Şirketin Yokluk veya Butlanı 285
3. Şirketin Haklı Sebeple Feshi veya İnfisah Etmesi 288
B. Sermaye Borcunu İfa Etmeyen Pay Sahibine Karşı
Başvurulacak Yollar 290
1. Paya İlişkin Borcunu İfa Etmeyen Pay Sahibinin
Sorumluluğunun Esas Sözleşmede Belirtilen
Değer Üzerinden Devam Etmesi 291
2. Ayıp, Zapt ve İmkansızlık Hallerinde Pay Sahibine
Karşı Başvurulabilecek Yollar 293
a) Ayni Sermaye Konulması ve Satış Arasındaki Bağlantı 293
b) Ayıplı İfa Halinde Şirketin Hakları 295
b1) Genel Olarak Ayıba Karşı Tekeffül 295
b2) Ayıbın Niteliği ve Sorumluluğun Şartları 297
b3) Ayıplı İfa Halinde Talepler 300
c) Zapt Halinde Şirketin Hakları 304
c1) Zapta Karşı Tekeffül 304
c2) Zapt Halinde Talepler 306
d) İmkansızlık Halinde Şirketin Hakları 308
d1) Yarar ve Hasarın Geçişi 308
d2) İmkansızlık Halinde Talepler 311
e) Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi Halinde
Oluşacak Zararla İlgili Olarak Şirketin TTK
Hükümleri Çerçevesindeki Talep Haklarının
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı