Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu Ve Yönetim Yetkisinin Devri - BEŞİR FATİH DOĞAN

Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu Ve Yönetim Yetkisinin Devri - BEŞİR FATİH DOĞAN

- Vedat Kitapçılık

Sayfa Sayısı
:  
320
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2011
ISBN NO
:  
9786054446056

700,00 TL











ÖNSÖZ Anonim şirketler çok farklı yapıda olabildiğinden, her şirket kendi ihtiyaçlarını dikkate alarak şirket yönetimini organize etmekte ve gerek gördüğünde yönetim yetkilerini devretmektedir. Şirket yönetiminin organizasyonu ve yetki devri işlemi uygulamada pek de şirketler hukukunun kurallarına uyularak yapılmamaktadır. Daha ziyade ekonomik gereksinimler dikkate alınarak organizasyonun şekli belirlenmekte ve yetki devrinin nasıl yapılacağına karar verilmektedir. Sadece sermaye piyasası mevzuatına tabi anonim şirketler kısmen mevzuata uygun hareket etmektedirler. Uygulamadaki bu durumun sebeplerinden birisi de kanaatimizce şirket yönetiminin organizasyonu ve yetki devri konusunda yeterli bilimsel çalışmanın yapılmamış olmasıdır. İsviçre’de araştırma yapmam için burs vererek, bu çalışmanın hazırlanmasına katkı sağlayan TÜBİTAK’a teşekkürü bir borç bilirim. Çalışmanın okunması ve düzeltilmesi konusunda yardımlarını esirgemeyen kıymetli meslektaşlarıma da teşekkür ederim. Çalışmanın hazırlanması aşamasında bana özveriyle destek olan sevgili eşim Selma Doğan’a ve “baba yine mi ders” diyen kızım İklil’e ve oğullarım Ömer Faruk, Furkan ve Ahmet Selim’e teşekkürlerimi ve sevgilerimi sunuyorum. İÇİNDEKİLER Önsöz ............................................................................................................. V İçindekiler ...................................................................................................... VII Kısaltmalar..................................................................................................... XIV GİRİŞ............................................................................................................ 1 1- Konunun Takdimi...................................................................................... 1 2- Konunun Sınırlandırılması ....................................................................... 2 BİRİNCİ BÖLÜM ORGAN KAVRAMI VE YÖNETİM KURULUNUN ORGANİZASYONU § 1. ORGAN KAVRAMI VE ORGANLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ..... 5 I- ORGAN KAVRAMI....................................................................... 5 A- Geniş Anlamda Organ Kavramı .................................................. 6 B- Dar Anlamda Organ Kavramı...................................................... 6 1- Şekli Organ............................................................................. 7 2- Fiili Organ .............................................................................. 12 II- ORGANLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ........................................... 14 A- Tek Güç Teorisi............................................................................ 15 B- Eşitlik Teorisi............................................................................... 16 C- Şeflik Prensibi.............................................................................. 18 D- Sınırlandırılmış Tek Güç Teorisi ................................................. 18 E- TTK’nın Getirdiği Sistem............................................................ 20 § 2. YÖNETİM KURULUNUN ORGANİZASYONU............................ 23 I- ORGANİZASYON MODELLERİ................................................ 23 A- Tekli Organizasyon Modeli (Monist Sistem) .............................. 24 B- İkili Organizasyon Modeli (Dualist Sistem)................................ 26 C- Tercihli Sistem (Opsiyonlu Model) ............................................. 30 D- Sistemlerin Karşılaştırılması........................................................ 31 VII II- ORGANİZASYON ÖZGÜRLÜĞÜ .............................................. 35 A- Genel Olarak................................................................................ 35 B- Organizasyon Özgürlüğünün Kapsamı ve Sınırları..................... 37 1- Kapsamı.................................................................................. 37 2- Sınırları.... ............................................................................... 38 a- Hukuki Sınırlar ................................................................. 39 b- Şirketin Kendisinin Kabul Ettiği Sınırlamalar ................. 41 III- ORGANİZASYON ARAÇLARI................................................... 43 A- Esas sözleşme .............................................................................. 43 B- İç Yönetmelik............................................................................... 44 1- Kavram ................................................................................... 44 2- Çeşitleri................................................................................... 47 IV- YÖNETİM KURULUNUN YAPISI.............................................. 50 A- Kurul Organ................................................................................. 51 B- Yönetim Kurulu Başkanı ve Başkan Vekili ................................. 53 C- İcra Kurulu................................................................................... 57 D- İcra Başkanı ................................................................................. 60 E- İcrada Görevli Olan ve Olmayan Üyeler..................................... 67 D- Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri .............................................. 68 1- Nitelikleri................................................................................ 69 2- Görev Alacakları Birimler ...................................................... 75 E- Komiteler ..................................................................................... 77 1- Genel Olarak........................................................................... 77 2- Kurumsal Yönetim İlkelerine Göre Komiteler ....................... 83 3- Komite Çeşitleri...................................................................... 87 a- Denetim Komitesi.............................................................. 87 (1) Görev ve Yetkileri ........................................................ 89 (2) Bağımsızlığı................................................................. 93 (3) Üyelerinin Nitelikleri .................................................. 95 (4) Çalışma Usulü............................................................. 96 (5) Denetim Komitesi Kurulması Halinde Yönetim Kurulunun Sorumluluğu .............................................. 97 (6) 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu ve BDDK Düzenlemelerine Göre Denetim Komitesi ................... 99 b- Kurumsal Yönetim Komitesi ................................................... 107 c- Riskin Erken Teşhisi ve Risk Yönetimi Komitesi..................... 108 İKİNCİ BÖLÜM YÖNETİM YETKİSİNİN DEVRİ § 1. GENEL OLARAK............................................................................... 113 § 2. KAVRAM.............................................................................................. 112 § 3. AMAÇ.................................................................................................... 117 § 4. YETKİ................................................................................................... 118 § 5. ŞARTLARI .......................................................................................... 119 I- ŞEKLİ ŞARTLAR .......................................................................... 120 A- Esas Sözleşmede Devre İzin Verilmiş Olması ............................ 120 1- Genel Olarak........................................................................... 120 2- Yönetim Kurulunun Yetkilendirilmesi ................................... 124 B- Örgüt Yönetmeliğinin Hazırlanması............................................ 125 1- Kavram ................................................................................... 126 2- Hazırlama Yetkisi.................................................................... 128 3- Hazırlama Yükümlülüğü ........................................................ 131 4- Şartları .................................................................................... 132 a- Şekli Şartlar ...................................................................... 132 (1) Esas Sözleşmeyle Yetkilendirilme ................................ 132 (2) Yazılı Olma .................................................................. 133 (3) Geçerli Bir Yönetim Kurulu Kararının Varlığı ........... 135 b- Maddi Şartlar..................................................................... 135 (1) Kanuna ve Esas Sözleşmeye Aykırı Olmama .............. 135 (2) Şirket Yönetimini Düzenleme ...................................... 136 5- Örgüt Yönetmeliğinin İçeriği ve Kapsamı .............................. 136 a- Giriş Bölümü..................................................................... 139 b- Yönetim Yetkisine Sahip Birimler...................................... 139 c- Yönetim Kurulu ................................................................. 141 (1) Başkan ve Başkan Vekili.............................................. 141 (2) Üyeler.......................................................................... 141 (a) Nitelikleri ............................................................... 141 (b) Sayısı ..................................................................... 143 (c) Mali Hakları........................................................... 144 (d) Sır Saklama Yükümlülüğü..................................... 145 (e) Rekabet Yasağı ....................................................... 146 (f) Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ........................... 146 (3) Yönetim Kurulu Toplantıları........................................ 147 (a) Sayısı...................................................................... 147 (b) Çağrılması.............................................................. 148 (c) Gündemi................................................................. 150 (4) Yönetim Kurulu Kararları ........................................... 151 (5) Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri ........................ 154 (6) Komiteler ve Komisyonlar........................................... 156 d- Denetim Sistemine İlişkin Düzenlemeler ........................... 156 e- Bilgi Akışı ve Raporlamaya İlişkin Düzenlemeler ............. 156 f- Planlama Sistemi Hakkında Düzenlemeler ........................ 159 g- Sonuç Bölümü .................................................................... 159 6- Örgüt Yönetmeliğinin Yenilenmesi ........................................ 159 7- Örgüt Yönergesi Hakkında Bilgilendirme.............................. 160 II- MADDİ ŞART................................................................................. 163 A- Genel Olarak................................................................................ 166 B- Devredilemez ve Devralınamaz Yetkiler Kavramı ...................... 168 C- Yönetim Kurulunun Devredilemez ve Devralınamaz Yetkileri........................................................................................ 170 1- Şirketin Üst Düzey Yönetimi .................................................. 175 a- Kavram............................................................................... 175 b- Kapsamı ............................................................................. 176 2- Yönetim Teşkilatının Belirlenmesi.......................................... 179 3- Muhasebe, Finans Denetimi ve Finansal Planlama Düzeninin Kurulması.............................................................. 185 a- Finansal Planlamanın Yapılması ....................................... 186 b- Muhasebe Düzeninin Kurulması........................................ 187 c- Finansal Denetimin Yapılması............................................ 188 4- Müdürlerin ve Aynı İşleve Sahip Kişiler ile İmza Yetkisini Haiz Bulunanların Atanmaları ve Görevden Alınmaları........ 190 5- Üst Gözetim............................................................................ 194 a- Kavram............................................................................... 194 b- Yetkinin Kapsamı ve Kullanılması...................................... 196 6- Defterlerinin Tutulması, Yıllık Faaliyet Raporunun ve Kurumsal Yönetim Açıklamasının Düzenlenmesi, Genel Kurul Toplantılarının Hazırlanması ve İcrası .............. 202 a- Defterlerin Tutulması........................................................ 202 b- Yıllık Faaliyet Raporunun Düzenlenmesi ve Genel Kurula Sunulması.............................................................. 203 c- Kurumsal Yönetim Açıklamasının Düzenlenmesi ve Genel Kurula Sunulması................................................... 205 d- Genel Kurul Toplantılarının Hazırlanması....................... 206 e- Genel Kurul Kararlarının Yürütülmesi............................. 209 7- Borca Batıklık Durumunun Varlığında Mahkemeye Bildirimde Bulunulması.......................................................... 210 D- Devredilemez ve Devralınamaz Yetki Olarak Kabul Edilmesi Gerekli Diğer Yetkiler.................................................................. 210 1- Genel Kurul Kararları Aleyhine İptal Davası Açmak ............ 211 2- Kayıtlı Sermaye Sisteminde Sermaye Artırım Kararı Vermek.................................................................................... 212 3- Şarta Bağlı Sermaye Artırımında Yönetim Kurulunun Görevleri ................................................................................. 214 4- Sermayenin Yarısının Kaybında Yönetim Kurulunun Görevleri ................................................................................. 215 5- Şirket Birleşmelerinde Birleşme Sözleşmesinin İmzalanması.. 217 E- Devredilemez ve Devralınamaz Yetkiler ile İlgili Özel Durumlar...................................................................................... 217 1- Tek Kişilik Yönetim Kurulunda .............................................. 217 2- Küçük ve Orta Büyüklükteki Şirketler ile Aile Şirketlerinin Yönetim Kurulunda ........................................... 219 3- Bağlı Şirketlerin Yönetim Kurulunda..................................... 220 § 6. YÖNETİM YETKİSİNİN DEVREDİLEBİLECEĞİ KİŞİLER... ........................................................................................... 223 I- YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ................................................. 223 II- YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLMAYAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLER.......................................................................................... 228 A- Genel Olarak................................................................................ 228 B- Murahhas Müdürler ile Müdürler Arasındaki Farklar................. 230 C- Murahhas Üyeler ile Murahhas Müdürler Arasındaki Farklar .......................................................................................... 232 III- KOMİTE VE KOMİSYONLAR ................................................... 234 § 7. MURAHHASLIĞIN DEVRİ............................................................ 235 § 8. YETKİ DEVRİNİN SONUÇLARI .................................................. 237 § 9. MURAHHASLIĞIN SONA ERMESİ............................................. 240 § 10. İCRADA GÖREVLİ OLMAYAN YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ........................................................................................... 242 I- NİTELİKLERİ................................................................................ 243 II- GÖREVLERİ.................................................................................. 243 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YÖNETİM YETKİSİNİN DEVRİ HALİNDE SORUMLULUK § 1. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SORUMLULUĞU HAKKINDA GENEL BİLGİLER .................................................... 247 I- ESKİ TÜRK TİCARET KANUNUNUN BENİMSEDİĞİ SİSTEM ........................................................................................... 247 A- Kusur Sorumluluğu...................................................................... 247 B- Kişisel ve Müteselsil Sorumluluk................................................ 250 II- TÜRK TİCARET KANUNUNUN BENİMSEDİĞİ SİSTEM.......................................................... ................................. 253 A- Kusur Sorumluluğu...................................................................... 253 B- Farklılaştırılmış Teselsül Prensibi................................................ 254 1- Farklılaştırılmış Teselsül Kavramı ve Unsurları..................... 254 a- Farklılaştırılmış Teselsül Kavramı.................................... 254 b- Farklılaştırılmış Teselsül Kavramının Unsurları.............. 255 (1) Birlikte Verilen Zarar .................................................. 255 (2) Kusurun Derecesi ........................................................ 258 2- Tazminat Miktarının Hâkim Tarafından Tespit Edilmesi....... 261 3- İndirim Sebepleri.................................................................... 263 4- Rücu İlişkisi............................................................................ 264 § 2. YEKİ DEVRİ HALİNDE YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SORUMLULUĞU.................................................... 267 I- GEÇERSİZ YETKİ DEVRİ HALİNDE ...................................... 267 A- Genel Olarak................................................................................ 267 B- Esas Sözleşmede Yetki Devrine İzin Veren Hüküm Olmadan Yapılan Yetki Devri Halinde Sorluluk ......................................... 269 C- Hiç veya Hukuka Uygun Bir Şekilde Örgüt Yönetmeliği Hazırlanmadan Yapılan Yetki Devri Durumunda ........................ 270 D- Devredilemez ve Devralınamaz Yetkilerin Devrinde .................. 272 E- Örgüt Yönergesindeki Düzenlemeye Aykırı Yetki Devrinin Varlığında...................................................................... 273 II- GEÇERİ YETKİ DEVRİ HALİNDE ........................................... 274 A- Yetkilerin Devredilmiş Olması Sebebiyle Sorumluluk ............... 274 1- Murahhasların Sorumluluğu................................................... 274 2- İcrada Yetkili Olmayan Üyelerin Sorumluluğu...................... 276 a- Murahhasların Seçiminde Gerekli Özenin Gösterilmesinde ................................................................ 279 b- Murahhasların Bilgilendirilmesinde.................................. 281 c- Genel Gözetim Yetkisinin Kullanılmasında ........................ 281 B- Farklılaştırılmış Teselsül İlkesinin Uygulanması ........................ 286 C- Sorumluluğun Farklılaştırılmasında Dikkate Alınabilecek Kriterler........................................................................................ 287 1- Genel Olarak........................................................................... 287 2- Yetki Devredilen Kişinin Yönetim Kurulu Üyesi veya Üçüncü Kişi Olması ............................................................... 288 SONUÇ......................................................................................................... 291 BİBLİYOGRAFYA..................................................................................... 295 KISALTMALAR AbIEG : Amtsblatt der europäischen Gesellschaft ABD : Amerika Birleşik Devletleri Abs. : Absatz AG : Aktiengesellschaft AJP : Aktuelle Juristische Praxis Alm. POK. : Alman Paylı Ortaklıklar Kanunu (Akiengesetz) AO : Anonim Ortaklık Art. : Artikel AŞ : Anonim Şirket BanK : Bankacılık Kanunu Batider : Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi Bd. : Band BDDK : Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BGE : Entscheidungen des schweizerischen Bundesgerichts, Amtliche Sammlung BK : Borçlar Kanunu (6098 sayılı yeni Borçlar Kanunu) eBK : Eski Borçlar Kanunu (818 sayılı Borçlar Kanunu) Bkz., bkz. : Bakınız BSK : Basler Kommentar C. : Cilt CEO : Chief Executive Officer CFO : Chief Financail Officer dp. : dipnot XIV E. : Esas numarası ff. : und folgende (Seiten, Noten usw.) FS : Festschrift HD. : Hukuk Dairesi Hrsg. : Herausgeber GÜHFD : Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, İBK : İsviçre Borçlar Kanunu İsviçre Kodu : İsviçre Corporate Governance İçin En İyi Uygulama Kodu K. : Karar Karş. : Karşılaştırınız m. : madde N : Nummer NZG : Neue Zeitschrift für Gesellschaftsrecht NZZ : Neue Zürcher Zeitung OECD : Organisation for Economic Co-operation and Development (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OR : Bundesgesetz über das Obligationsrecht vom 30. März 1911 RG : Resmi Gazete S. : Sayı s. : Sayfa SAG : Schweizerische Aktiengesellschaft (1990’dan sonra SZW) SAV : Schriftenreihe des Schweizerischen Anwaltsverbandes SE : Societas Europaea SerPK : Sermaye Piyasası Kanunu SJZ : Schweizerische Juristen-Zeitung SPK : Sermaye Piyasası Kurulu SPK İlkeleri : Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri SSHW : Schweizer Schriften zum Handels und Wirtschaftsrecht SSTR : Schriftenreihe der schweizer Treuhand- und Revisionskammer ST : Der Schweizer Treuhänder SZW : Schweizerische Zeitschrift für Wirtschaftsrecht (1990’a kadar SAG) TTK : Türk Ticaret Kanunu (6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu) eTTK : Eski Türk Ticaret Kanunu (6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu) TÜSİAD : Türkiye Sanayicileri ve İşadamları Derneği USA : United States of America vd. : ve devamı VR : Verwaltungsrat VUK : Vergi Usul Kanunu ZBJV : Zeitschrift des bernischen Juristenvereins ZGR : Zeitschrift für Unternehmens- und Gesellschaftsrecht ZHR : Zeitschrift für das gesamte Handelsrecht und Wirtschaftsrecht ZSR : Zeitschrift für schweizerisches Recht